Hüquqi kolliziyalar hüquq nəzəriyyəsinin mühüm nəzəri məsələlərindən biridir. Məqalədə hüquqi kolliziyaların milli hüquq sistemində terminoloji asektləri nəzərə alınmaqla anlayışı və mahiyyəti araşdırılır. Məsələ ilə bağlı elmi ədəbiyyatda mövcud olan elmi mübahisələrə xüsusi diqqət ayrılır.
Müəllif :
Z. N. Əzimov - Bakı Dövlət Universiteti
Nəşr tarixi : 2019
Cinayət prosesində dövlət orqanları tərəfindən bəzi qərarların qəbul edilməsi üçün vəzifəli şəxs olmayan proses iştirakçılarının razılığının alınması tələb olunur. Bu, cinayət- prosessual hüququn dispozitivliyi prinsipinin təzahürlərindən biridir. Qanunla nəzərdə tutulan hallarda bu və ya digər qərarın qəbul edilməsinə razılıq verib-verməmək subyektin öz iradəsindən asılıdır. Konkret normativ qaydada təsbit edilmiş hallarda əgər subyekt bu və ya digər qərarın qəbul edilməsinə razılıq verərsə, cinayət prosesini həyata keçirən orqan həmin qərarı qəbul edə bilir, əgər razılıq verməzsə, cinayət prosesini həyata keçirən orqan bunu edə bilmir. Başqa sözlə, subyekt razılıq vermək hüququndan istifadə etməklə cinayət prosesini həyata keçirən orqanın prosessual fəaliyyətinin istiqamətinə bilavasitə təsir göstərə bilir. Cinayət təqibinə bəraətverici əsaslar olmadan xitam verilməsi zamanı cinayət təqibinə məruz qalan şəxsin razılığının tələb olunması da bu kimi qaydalar dandır. Məqalədə həm məhkəməyədək icraatda, həm də məhkəmə icraatında cinayət təqibinə bəraətverici əsaslar olmadan xitam verilməsi zamanı şübhəli və ya təqsirləndirilən şəxsin razılığının alınmasının xüsusiyyətləri araşdırılmış, həmçinin hansı hallarda cinayət təqibinə məruz qalan şəxsin hüquqi varisinin və hansı hallarda onun müdafiəçisinin belə bir razılıq verməli olması məsələlərinə də aydınlıq gətirilmişdir. Məqalədə baxılan institutla bağlı qüvvədə olan cinayət- prosessual qanunvericiliyin aidiyyətli normaları doktrinal qaydada təfsir edilmiş, normadakı qüsurlar müəyyən edilmiş və onların aradan qaldırılması üçün təkliflər irəli sürülmüşdür
Müəllif :
Q. V. Cəfərov - Bakı Dövlət Universiteti
Nəşr tarixi : 2019
В статье анализируется современная концепция прав и свобод человека в контексте всеобщей декларации прав человека 1948 г., характеризуется процесс формирования концепции прав человека прошедший длительный путь начиная с Древней Греции и Римского государства по сегодняшний день, дается обзор деятельности международных контрольных органов как обязательного структурного элемента универсальных конвенций по правам человека, начиная с принятия в 1965 г. Международной конвенции ООН о ликвидации всех форм расовой дискриминации, а также анализируются мнения ряда юристов-международников по данной проблеме.
Müəllif :
Ф.И. Курбанова - Бакинский Государственный Университет
Nəşr tarixi : 2019
İnsan hüquq və azadlıqlarının məhdudlaşdırılması dövlət və insanın qarşılıqlı əlaqəsinin mühüm aspektlərindən birini təşkil edir. Məhdudiyyətlər ictimai, dövlət maraqları ilə hüququn subyektinin maraqlarının kompromis yaratmaq məqsədini daşıyır. İnsan və vətəndaşın hüquq və azadlıqların məhdudlaşdırılması hallarından biri də, şəxsi toxunulmazlıq hüququ ilə bağlıdır. AR Konstitusiyasının 32-ci maddəsi bu hüququ təsbit edir. Məqalədə ictimai yerlərdə və iş yerlərində şəxsi həyata müdaxilə kimi vdeonəzarət sisteminin legitimik şərtləri təhlil olunur.
Müəllif :
R. M. İsmayılov - Bakı Dövlət Universiteti
Nəşr tarixi : 2019
Məqalənin əsas məqsədi Fərdi Məlumatların Mühafizəsinin Ümumi Requlasiyanın (General Data Protection Regulation) 20-ci maddəsi ilə ərsəyə gəlmiş “məlumatların portabilliyi hüququnun” əsaslarını və həyata keçirilmə şərtlərini analiz etməkdir. Müasir cəmiyyətdə informasiya texnologiyalarının sürətli inkişafı, fərdi məlumatların yeni texnologiyalar vasitəsilə toplanılması və işlənilməsi, fərdi məlumatların regional və beynəlxalq səviyyədə qorunmasını zəruri edir. Fərdi məlumatların toplanılmasının, işlənilməsinin və istifadəsinin qanunun tələblərinə cavab verməyini təmin etmək üçün subyektlərə bir sıra hüquqlar, məsələn, fərdi məlumatlara düzəlişlərin edilməsi və fərdi məlumatların işlənilməsinə etiraz etmək, o cümlədən məlumatların portabilliyi kimi hüquqlar verilmişdir.
Müəllif :
A. G. Poladov - Bakı Dövlət Universiteti
Nəşr tarixi : 2019
Çağırış və ya kontrakt üzrə Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrində, digər qoşun və hərbi birləşmələrdə hərbi xidmət keçən hərbi qulluqçuların, qanunla müəyyən edilmiş qaydada hərbi qulluqçu statusuna malik olan başqa şəxslərin, habelə təlim və ya yoxlama toplanışlarına cəlb edilmiş hərbi vəzifəlilərin hərbi qulluğun müəyyən edilmiş qaydaları əleyhinə yönələn və bu fəsildə nəzərdə tutulmuş cinayətləri hərbi xidmət əleyhinə olan cinayətlər hesab olunur. Сinayət prosesi cinayət işinin başlanması mərhələsində başlayır və ibtidai araşdırma mərhələsində davam edir. Cinayət işinin başlandığı andan etibarən cinayət təqibi mexanizmi işə salınır və cinayət təqibi orqanları vətəndaşların hüquq və qanuni maraqlarını təmin etmək və obyektiv həqiqəti yaratmaq üçün qanunla nəzərdə tutulmuş bütün vasitələrdən istifadə etmək imkanına malikdir.
Müəllif :
C. H. Əzizov - Bakı Dövlət Universiteti
Nəşr tarixi : 2019
Dövlət törətdiyi beynəlxalq hüquqa zidd əməl nəticəsində ziyan çəkmiş digər dövlətə və onun əhalisinə ziyanın əvəzini tam ödəməli, onun pozulmuş hüquqlarını bərpa etməlidir. İnsan hüquqlarının pozulması sahəsində dövlətlərin məsuliyyəti cinayət xarakterindən çox siyasi xarakter daşıdığından, bu problemin həllinə beynəlxalq hüquq prizmasından yanaşılmalıdır. Bu da müasir dövrdə beynəlxalq hüququn rolunun danılmazlığını sübut edir. Həmçinin qeyd edilir ki, insan hüquqlarının pozulması məhkəmələr tərəfindən maddi və prosessual hüquq normalarının düzgün tətbiq edilməməsi nəticəsində də yarana bilər. Beynəlxalq hüquq dövlətlərin beynəlxalq vəzifələrinə uyğun olaraq dövlətlərin beynəlxalq hüquqlarını, həmçinin fərdlərin beynəlxalq hüquqlarını da müdafiə edir.
Müəllif :
N. H. Mehdiyev - Bakı Dövlət Universiteti
Nəşr tarixi : 2019
Məqalədə hüquqi məsuliyyətin müstəqil növlərindən biri olan əmək hüququ üzrə intizam məsuliyyətinin anlayışı haqqında elmi və tədris ədəbiyyatında mövcud olan yanaşmalar tədqiq olunur. Bundan başqa, intizam məsuliyyətinin bir çox müasir tərifləri əmək hüququnun inkişafının sovet dövrünün fundamental tədqiqatlarına söykəndiyindən onların arasında ciddi fərqlər yoxdur. Aparılmış tədqiqatlar nəticəsində əmək hüquq nəzəriyyəsində intizam məsuliyyətinin anlayışının müəyyən edilməsinə yeni yanaşma nümayiş etdirilərək belə bir qənaətə gəlinmişdir ki, intizam məsuliyyəti işçinin əmək vəzifələrini təqsirli və hüquqazidd surətdə icra etməməsinə görə əmək qanunvericiliyi ilə nəzərdə tutulmuş sanksiyaya məruz qalmaq vəzifəsidir.
Müəllif :
A. M. Qasımov - Bakı Dövlət Universiteti
Nəşr tarixi : 2019
Ötən əsrin əvvəllərində Rusiya imperiyasında baş verən inqilabi proseslər və nəticə etibarilə xalqa vəd edilən bir sıra hüquq və azadlıqların qanunvericiliklə təsbiti hakimiyyət təsisatlarının təkmilləşdirilməsi zərurətini ortaya çıxarmışdı. Yeni formalaşdırılan ali nümayəndəlik orqanı – Dövlət Duması (parlamentin aşağı palatası) ilk dəfə olaraq tərkib etibarilə əhalinin çoxsaylı müxtəlif təbəqələrinin təmsilçiliyi əsasında fəaliyyət göstərməyə başlamışdı. Dumanın işində fəal iştirak edən azərbaycanlı deputatların burada müəyyən təcrübə toplamaları sonradan ilk respublikanın hakimiyyət təsisatlarının normal fəaliyyətinin təmin edilməsində mühüm rol oynamışdı. Bütövlükdə götürdükdə, Azərbaycan ərazisində parlamentizm ənənələri ilkin olaraq ilk Cümhuriyyətin zamanında formalaşdı. Məqalədə ilk respublika dövründə ali nümayəndəli hakimiyyət təsisatlarının təşkili və fəaliyyətinin hüquqi tənziminə diqqət çəkilir, ilk parlamentin tərkibinə daxil olan siyasi qüvvələrin nisbəti, bütövlükdə bu ali təsisatın fəaliyyətinin ayrı-ayrı aspektləri təhlil olunur.
Müəllif :
X .C. İsmayılov - Bakı Dövlət Universiteti
Nəşr tarixi : 2019
Beynəlxalq əhəmiyyətli avtomobil daşımalarının təşkili ölkədaxili daşımaların təşkilindən daha ciddi və məsuliyyətli hazırlıq tələb edir. Müasir mərhələdə beynəlxalq avtomobil daşımalarının əhəmiyyəti göz qabağındadır. Əgər avtomobil nəqliyyatı ilə daşınmanı nəzərə alsaq, o zaman, ilk növbədə, digər nəqliyyat növləri ilə müqayisədə əhəmiyyətli üstünlüyü, yəni daşımanın müştərinin konkret tələblərinə uyğunlaşdırmaq imkanını qeyd etmək lazımdır ki, bu da xidməti rahat və sərfəli edir. Hazırda daşımaların tənzimlənməsi sahəsində təşkilati, hüquqi, iqtisadi məsələlər kontekstində bir çox problemlər mövcuddur. Daşımanın məqsədyönlü tənzimlənməsi yoxdur. Bu problem müasir reallığın bütün tələblərinə cavab verəcək, daşınma prosesi ilə bağlı bütün suallara cavabları özündə əks etdirən normativ hüquqi baza yaratmaqla həll edilə bilər. Beynəlxalq avtomobil daşımalarının həyata keçirilməsində bir çox mübahisəli vəziyyətlər mövcuddur. Onların arasında ən mühümləri aşağıdakılardır: vahid uçot və nəzarət sis teminin olmaması, nəqliyyat vasitələrinin təhlükəsizliyinə təminat, gömrük məsələlərinin tənzimlənməsi zərurəti.
Müəllif :
Vüsal Aslanov - Bakı Dövlət Universiteti.
Nəşr tarixi : 2023
.jpg)
