Dövlət vergilərindən biri olan hüquqi şəxslərin mənfəət vergisi ilə bağlı SSRİ tarixinə ekskurs etdikdə görürük ki, tərkibində Azərbaycan Respublikasının da olduğu Sovetlər Birliyində XX əsrin 20-ci illərinin əvvəllərində - Yeni İqtisadi Siyasət dövründə müəssisələr mənfəət vergisi ödəyirdilər. XX əsrin 20-ci illərinin sonlarında Yeni İqtisadi Siyasətin ləğvi ilə mənfəət vergisi müəssisələrin bütün mənfəətinin inzibati metodlarla dövlət büdcəsinə ödənilməsi ilə əvəz olundu. Başqa sözlə, iqitisadi münasibətlərin mühümhəlqəsini təşkil edən müəssisələrin əldə etdiyi mənfəət dövlət mülkiyyəti sayılırdı
Müəllif :
R.A.Qasımzadə - Azərbaycan Milli Aviasiya Akademiyası
Nəşr tarixi : 2020
Müasir cinayət hüququnda ekoloji cinayət anlayışının məzmunu təhlil edilərkən, onun hüquqi təbiəti və səciyyəvi cəhətləri müəyyən edilərkən qadağan olunan davranışın ictimai təhlükəsi ilə yanaşı, bu əməllərin ekolojiliyi də nəzərə alınır. Ekoloji cinayətlərə dair müxtəlif məsələləri tədqiq edən müəlliflər arasında geniş yayılmış fikrə görə, cinayətin ekoloji xarakter daşıması bir sıra əlamətlər əsasında və ekoloji əhəmiyyətli davranış anlayışı nəzərə alınmaqla müəyyən edilə bilər. Bu və ya digər hüquq pozuntusunun ekoloji xarakter daşıması və ya onların ekoloji cinayətlərə aid edilməsi cəmiyyət ilə təbiət arasında qarşılıqlı əlaqələrin sosial və təbii qanunauyğunluğuna əsaslanmalıdır. Ekolojilik həm də dövlətin inkişafının səviyyəsini, insan fəaliyyətinin müxtəlif növlərini, elm və texnologiyaların vəziyyətini və digər amilləri əks etdirməlidir.
Müəllif :
Ş. Ə. Hüseynova - Azərbaycan Milli Aviasiya Akademiyası
Nəşr tarixi : 2020
После восстановления своей независимости, одним из стратегических направлений экономического развития Азербайджанской Республики является ее интеграция в мировое экономическое пространство. Присоединение Азербайджанак Всемирной Торговой Организации (ВТО) может придать важный импульс процессу интеграции нашей страны в систему международных экономических отношений. ВТО действует с 1 января 1995 г. на базе Генерального Соглашения по Тарифам и Торговле (ГАТТ) 1947 г., и объединяет на сегодняшний день 164 члена, втом числе: 157 государств- членов ООН, Тайвань, 2 зависимые территории (Гонконг и Макао) и ЕС [1]. ГАТТ (ВТО) создана, как подчеркивает профессор Боннского университета Р. Дольцер, с целью «либерализации пока не полностью свободной мировой торговли и обеспечения равных возможностей для торговых партнеров». [2, c.671]. По подсчетам, реализация соглашений ВТО увеличивает мировой доход примерно на 235 млрд. долл. ежегодно
Müəllif :
Ф.И.Мадатли - Азербайджанский Университет Туризма и Менеджмента
Nəşr tarixi : 2020
Evtanaziya yunan dilindən tərcümədə “asan ölüm” mənasını verir. Müasir dövrdə bu ifadə termin kimi ağır xəstəlikdən əziyyət çəkən şəxslərin həyatını sonlandırmaqla onları əziyyətdən xilas etmək mənasında başa düşülür. Ümumiyyətlə, evtanaziya və onun nə dərəcədə yolverilən olub-olmaması barəsində bütünlükdə 20-ci əsrdə, həmçinin 21-ci əsrin əvvəllərində mütəxəssislər tərəfindən geniş müzakirələr aparılmışdır. Evtanaziya yalnız hüquqi cəhətdən deyil, habelə əxlaqi (dini) normalar və tibb elminin əsasları nöqteyi-nəzərindən də qiymətləndirilmişdir. Qeyd etmək lazımdır ki, evtanaziya barəsində fikirlər mübahisəli olması ilə seçilmiş, bu mövzuda iki qrup – evtanaziya tərəfdarları və evtanaziya əleyhdarları meydana çıxmışdır.
Müəllif :
Vugar Rustamli The Academy of Public Administration, 4th year Law Faculty student
Nəşr tarixi : 2019
Evtanaziya mahiyyət etibarı ilə tarixən əsrlər boyu mövcud olsa da, terminoloji ifadə kimi ilk dəfə olaraq XVII yüzillikdə ingilis alimi və filosofu Frensis Bekon tərəfindən gündəmə gətirilib və yunan dilindən tərcümədə (εὖ – yaxşı, θάνᾰτος – ölüm) “yüngül ölüm” mənasını verir. Frensis Bekon qeyd edirdi ki, “həkimin vəzifəsi nəinki xəstəni sağaltmaq, həmçinin xəstəliyin yaratdığı əzab və iztirabları yüngülləşdirməkdən ibarətdir...”. Professor O.S. Kapinusun mülahizələrinə görə “evtanaziyanın sosial-hüquqi hadisə kimi yaranması və inkişafı tarixi özündə əsas üç mərhələni ehtiva edir”. Birinci mərhələ evtanaziyanı Qədim dünyada mövcud olmuş siyasi-hüquqi təlim əsasında mərhəmət və müəyyən şəraitdə qaçılmazlıq kimi nəzərdən keçirir. İkinci mərhələ Orta əsrlərdə mövcud olmuş dini təlimlər əsasında evtanaziya ideyalarına birmənalı olaraq mənfi münasibət ilə şərtlənir. Üçüncü mərhələ Yeni tarixin başlanğıcı ilə başlamış və bugünədək davam etməkdədir. Bu mərhələ evtanaziyaya münasibətdə fikir pluralizminin mövcudluğu, onun lehinə və əleyhinə olan arqumentlərlə bağlıdır. Müasir dövrdə bir neçə dövlətin evtanaziyanı leqallaşdırması faktı bu mövzu ilə bağlı tibb, bioetika, psixologiya, dinşünaslıq və cəmiyyətin digər müxtəlif sahələrində müəyyən diskussiyaların aktuallaşmasına səbəb olmaqla yanaşı, həmçinin hüquqşünasların da bu məsələyə dair akademik səviyyədə yanaşmalarını zəruri edir.
Müəllif :
Samadagha Samadzada The Academy of Public Administration, Master Student
Nəşr tarixi : 2019
Hazırda evtanaziya sağalmayan xəstəlikdən əziyyət çəkən xəstələrin öz arzuları ilə ölümlərini həyata keçirilməsi kimi əsaslandırılsa da, bu anlayış XX əsrin ikinci yarısında nadir əxlaqi və qanuni fenomen kimi ortaya çıxıb. Evtanaziyanın yaranma tarixini və mahiyyətini araşdırdıqda isə, onun ictimai təhlükəlilik dərəcəsi ilə yanaşı, həm də ifrat formada mənəviyyatsızlıq və vəhşiliklə bağlı olduğunu asanlıqla görmək mümkündür Üstəlik, evtanaziya Azərbaycan Respublikasının milli-mənəvi dəyərləri ilə yanaşı, mövcud qanunvericiliyi – cinayət, tibbi, etik və dini norma və təlimləri ilə də ziddiyyət təşkil edir və bir sıra ağır cinayətlərlə sıx bağlı hal kimi qəbul edilir. Buna baxmayaraq, müasir dövrdə qərb dövlətlərində əsas götürülən “bütün insanların öz həyatlarını sərbəst həll etmək hüququ var və hər bir şəxs öz seçimində sərbəstdir” prinsipinə söykənən bəzi şəxslər insanın öz ölümünə razılıq verməsinin gərəkliyini də onun əsas hüquqları sırasına daxil etməklə, evtanaziyanın Azərbaycanda da tətbiqinin tərəfdarı kimi çıxış edirlər və bu zaman digər ölkələrin təcrübəsini misal gətirilər. Doğrudur, qədim dövrlərdə də evtanaziya mövcud olub, lakin Qədim Yunan və Roma dövlətlərində “özünü öldürmə” həmişə pislənilib.
Müəllif :
Firavan Əlizadə Baku State University, 2nd year student in Law Faculty
Nəşr tarixi : 2019
İstər müasir dövr, istərsə də, əvvəlki dövrlərin ən böyük hüquqi problemlərindən biri də hüquqi təfsir problemidir. Hüquqi təfsir dedikdə, təkcə müəyyən bir normanın izah edilməsinə yönələn idraki proses deyil, həmçinin o idraki prosesin məntiqi yekunu başa düşülür. Hüquqi təfsir məsələsinin aktuallığı bir neçə obyektiv səbəblə bağlıdır: Belə ki, bir söz, ifadə, yaxud cümlə ayrı-ayrı hüquqşünaslar tərəfindən müxtəlif cür interpretasiya olunduğu üçün müxtəlif ictimai-iqtisadi formasiyaların bir-birini əvəz etməsinin məntiqi nəticəsi olaraq söz və ifadələrin mənasının “ikiləşməsi” və s. amillər hüquqi təfsiri müasir hüquq elminin əsas problemlərindən biri kimi səciyyələndirir. Təfsir termini semantik baxımdan çoxşaxəlidir. Təfsir dedikdə, təbii və ictimai hadisələrin izah edilməsinə yönəlmiş idraki proses başa düşülür. Hüquqi təfsir ümumi təfsirin bir növüdür. O halda ümumi olaraq təfsirin nə olduğunu təsbit etməklə işə başlamağın əhəmiyyəti vardır.1 Geniş mənada hüquqi təfsir “anlama” mənasına gəlir. Bu mənada hüquqi təfsir normada istifadə edilən bir ifadənin başa düşülməsidir. Dar mənada hüquqi təfsir dedikdə isə müəyyən bir normada istifadə olunan və mənası üzərində şübhə yaranan bir ifadənin anlamının müəyyən edilməsidir.2 Hüquqi təfsir hermenevtik bir zaman ölçümüdür. Belə olduqda, bəzən hüquq hermenevtikliyindən (legal hermentics) söz açılır. Hüquq hermenevtikliyi hermenevtikliyin ümumi nəzəriyyəsinin hüquqi mətnlərin təfsirinə tətbiqindən ibrarətdir. Təfsirin məqsədi normanın mənasını yalnız izah etmək deyil, onun mənasını daha asan mühakimələrin dilinə tərcümə etmək, hüquq normasının məzmununu təfsir edilən hüquq normasının tətbiqinin asanlaşdırılması üçün təfsilatı ilə göstərməkdən ibarətdir. Qanunçuluğun vahidliyinin təmin edilməsində, bütün ölkə ərazisində hüququn düzgün şəkildə unifikasiya və tətbiq edilməsində hüquqi təfsirin rolu böyükdür. Ən uğurlu hüquqi təfsir qanunvericinin iradəsini dolğun izah edən təfsirdir. Başqa sözlə desək, qanunvericinin iradəsi hüquqi təfsirin təməl daşıdır. Lakin normanı tətbiq edən orqan qanunvericidən istifadə etdiyi sözün hansı mənaya gəldiyini soruşmaq imkanına malik deyildir.[3]
Müəllif :
Hicrat Huseynzada & Vugar Sadigli Bachelor degree student of Law faculty of Baku State University
Nəşr tarixi : 2019
Bu məqalədə Azərbaycan Respublikasında hərəkət azadlığı hüququnun keçmiş sovet ölkələri olan Rusiya Federasiyası və Ukrayna Respublikası qanunvericiliyində və müxtəlif ölkələrin qanunvericilik normalarında təsbit olunmuş hərəkət azadlığı hüququ ilə müqayisəli təhlil aparılır
Müəllif :
Elnur Humbatov Lawyer
Nəşr tarixi : 2019
Bu məqalədə ölkəmizdə formalaşmağa başlayan Mediasiya (vasitəçilik) üsulu ilə mübahisələrin həllindən bəhs olunur. Məqalədə mediasiya haqqında ilkin anlayışlar, mediatorun fəaliyyətinin təşkili məsələsi, mediasiyanın mənfi və müsbət tərəfləri, tətbiq oluna biləcəyi hüquq sahələri və mediasiya etikasının prinsipləri haqqında məlumat verilir.
Müəllif :
Chinara Gasimova Lawyer
Nəşr tarixi : 2019
Azərbaycan Respublikası ərazisində işlənən xətalar və cinayətlər Azərbaycan Respublikası Cinayət Məcəlləsi, Azərbaycan Respublikası Cinayət Prosessual Məcəlləsi, Azərbaycan Respublikası Cəzaların İcrası Məcəlləsi və Azərbaycan Respublikası İnzibati Xətalar Məcəlləsi ilə tənzimlənir. Cinayət nədir? Azərbaycan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin 14.1-ci maddəsinə əsasən bu Məcəllə ilə cəza təhdidi altında qadağan olunmuş ictimai təhlükəli əməlin (hərəkət və ya hərəkətsizliyin) təqsirli olaraq törədilməsi cinayət sayılır. AR CM-nin 15.1- ci maddəsinə əsasən cinayətlər öz ictimai təhlükəlilik dərəcəsinə görə 4 qrupa bölünür: böyük ictimai təhlükə törətməyən, az ağır, ağır və xüsusilə ağır cinayət. Hər ölkə üçün xarakterik olan cinayət, cinayəti törətmə üsulu və cinayəti cəzalandırma qaydası var. Baxmayaraq ki, AR CM-də 100-lərlə cinayətdən bəhs olunur,amma mən bugün 60 faizdən çox cinayət işlərinin başlandığı 10 ən məşhur maddədən birini yazacağam. Bu maddə Cinayət Məcəlləsinin 120-ci maddəsini əhatə edir.
Müəllif :
Aykhan Yaverli Bachelor degree student of Economy and Law faculty of National Aviation of Academy
Nəşr tarixi : 2019