Məqalədə mülkiyyət hüququnun digər insan hüquqları ilə müqayisəli şəkildə təhlili aparılmışdır. Əsasən də, mülkiyyət hüququnun Avropa İnsan hüquqları Konvensiyasında təsbit edilən təbii insan hüquqları ilə qaşılıqlı əlaqəsi müəyyən edilmişdir. İnsan hüquqlarına dair ilkin baxışlarda mülkiyyət hüququ bu sistemdə insanın ayrılmaz, təbii hüququ kimi qiymətləndirilmişdir. İnsan hüquqlarına dair liberal baxışların tərəfdarları mülkiyyət hüququ ilə müqayisədə söz azadlığına üstünlük verirlər. Lakin nəzərə almaq lazımdır ki, xüsusi mülkiyyət olmadan insan hüquqlarının mütləqliyi, şəffaflığı demək olar ki, mümkün deyil. Mülkiyyət hüququ ayrıca, digər insan hüquq və azadlıqlarından kənarda mövcud ola bilməz. Avropa Konvensiyası prizmasından mülkiyyət hüququnun müdafiəsi Konvensiyanın ədalətli məhkəmə araşdırması, ayrı-seçkiliyin qadağan olunması, şəxsi həyata və ailə həyatına hörmət, səmərəli hüquqi müdafiə vasitələri hüququ ilə bilavasitə əlaqədədir.
Müəllif :
Zümrüd Vəliyeva - BDU, “İnsan hüquqları və informasiya hüququ” üzrə YUNESKO kafedrasının dissertantı.
Nəşr tarixi : 2018
Məqalədə Azərbaycan Respublikasının mülki prosessual qanunvericiliyinin sistemi təhlil edilmişdir. Mülki proses dövlətdaxili mülki-prosessual qanunvericiliyinin və beynəlxalq hüquq normalarının birgə tənzimetmə predmetini təşkil edir. Mülki proses müxtəlif və çoxşaxəli hərəkətləri əhatə edir, lakin onların hər biri yekun məqsədə – konkret mülki iş üzrə ədalət mühakiməsinin həyata keçirilməsinə xidmət edir. Azərbaycan Respublikasının mülki prosessual qanunvericiliyinin sistemi Konstitusiya, məcəllələr, qanunlar, Prezident fərmanları, Nazirlər Kabinetinin qərarları, beynəlxalq müqavilə və sazişlər daxildir. Azərbaycan Respublikasının mülki prosessual qanunvericilik sistemi beynəlxalq və dövlətdaxili normaların nisbəti məsələsində Respublikamızın tərəfdar çıxdığı beynəlxalq hüquqi normalara üstünlük verir. Həm Konstitusiya, həm Azərbaycan Respublikasının Mülki Prosessual Məcəlləsi, həmçinin digər qanunlarda müvafiq məsələ öz təsbitini tapmışdır.
Müəllif :
Hüseyn Əsgərov - BDU, “Mülki proses və kommersiya hüququ” kafedrasının dissertantı.
Nəşr tarixi : 2018
Məqalədə özünümüdafiə hüququnun “təcavüz” anlayışı ilə əlaqəsi tədqiq edilmişdir. Müasir beynəlxalq hüquq özünümüdafiəyə əks-tədbirlərin bir növü kimi baxır. Müasir beynəlxalq hüquq nöqteyi-nəzərindən, təcavüzdən özünü müdafiə etmək ümumilikdə dövlətin hüquq və maraqlarının müdafiəsi vasitəsini təşkil etmir. Yalnız ən ağır beynəlxalq cinayətə cavab olaraq təşəbbüs edilən məcburi ölçü kimi çıxış edir. Buna rəğmən, təcavüzdən özünümüdafiə həm faktiki, həm də hüquqi olaraq geniş hüquq bərpaedici və hüquq təminedici məqsədlərə malik olan beynəlxalq hüquqi sanksiyasıdır. Özünümüdafiədə hərəkətlərin xarakterini qabaqcadan müəyyən edən bu hədəflər ümumi şəkildə silahlı hücumun əks edilməsinə yaxınlaşır. Pozulmuş sülh və qanun-qaydanın bərpasının təminatına və təcavüzkar dövləti təcavüzkar müharibə üçün məsuliyyət daşıdığı öhdəlikləri yerinə yetirməyə məcbur etməyə xidmət edir.
Müəllif :
Fidan Xudiyeva - AMEA Hüquq və İnsan haqları İnstitutunun dissertantı.
Nəşr tarixi : 2018
Məqalədə “yeni nəsil” və ya “üçüncü nəsil insan hü quqları”nın anlayışı və nəzəri xüsusiyyətləri ilə bağlı məsələlər tədqiq edilmişdir. Çoxsaylı nəzəri mübahisələrə səbəb olan və əsasən xalqların və millətlərin müqəddəratı baxımından əhəmiyyətli sayılan “Üçüncü nəsil insan hü quqları” konsepsiyası təxminən əlli il əvvəl, yəni XX əsrin yetmişinci illərində yaranmışdır. Bu fikri irəli sürən və məhşurlaşdıran YUNESKO-nun İnsan Hüquqları Departamentinin keçmiş rəhbəri Karel Vasak olmuşdur. Digər tələblərdən fərqli olaraq bir sıra elə tələblər mövcuddur ki, həmrəyliyin olması onların reallaşdırılmasının əsas şərtidir. Bunlara misal olaraq öz müqəddəratını təyin etmək hüququnun, təbii sərvət və ehtiyatlar üzərində ayrılmaz suverenlik hüququnun, yaşamaq hüququnun, inkişaf hüququnun, layiqli ətraf mühit hüququnun, azlıqların və yerli azsaylı xalqların hüquqlarının adları qeyd edilir. Bütün bu hüquqların yalnız həmrəylik şəraitində həyata keçirilməsinin mümkünlüyü səbəbindən göstərilən hüquqlar parlaq ifadə edilmiş kollektiv təbiətə malikdirlər, yəni ayrı-ayrı fərdlərdən çox bütövlükdə xalqlara aid edilirlər. Bu yeni hüquqlar insan hüquqları kimi beynəlxalq səviyyədə tanınmanı tələb edir.
Müəllif :
Xətai Hətəmov - BDU, “İnsan hüquqları və informasiya hüququ” üzrə YUNESKO kafedrasının doktorantı.
Nəşr tarixi : 2018
Bu məqalədə son illərdə vergi cinayətləri ilə əlaqədar Azərbaycan Respublikası qanunvericiliyində baş verən dəyişikliklər ardıcıllıqla nəzərdən keçirilmiş və təhlil olunmuşdur. Müəllifin fikrincə, əgər iqtisadi cinayətlərin on illərlə tətqiqinin aparılmasına baxmayaraq yenə də müəyyən təkmilləşməyə ehtiyacın duyulduğunu nəzərə alsaq, vergi cinayətlərinin yeniliyi baxımdan bu sahədə qanunvericiliyin daha çox təkmilləşməsinə ehtiyac duyulur.
Müəllif :
Məmmədov Vidadi - hüquq üzrə fəlsəfə doktoru.
Nəşr tarixi : 2018
İqtisadi fəaliyyət növlərindən biri bank fəaliyyəti adlanır. Bank fəaliyyətinin hə yata keçirilməsi prosesində müxtəlif növ ictimai münasibətlər əmələ gəlir. Məsələn, hər hansı bank müəssisələrə və ya fiziki şəxslərə kredit verir ki, bu zaman bank və həmin şəxslər arasında kredit münasibəti yaranır. Yaşadığımız həyatda əksər vətəndaşlar bu və ya digər banka əmanət kimi pul vəsaiti qoyurlar. Bu kimi hallarda bank və vətəndaş arasında deposit münasibəti (bank əmanəti münasibəti) əmələ gəlir və s. Kredit, depozit və digər münasibətlər bank fəaliyyətinin həyata keçirilməsi zamanı yaranır. Odur ki, onlar ümumən bank fəaliyyəti ilə bağlı münasibətlər sayılır.
Müəllif :
Kərimov Araz Tofiq oğlu - “Unibank” KB ASC-nin Problemli İstehlak Kreditləri üzrə Direktoru, İcraedici Komitənin üzvü.
Nəşr tarixi : 2018
Məlum olduğu kimi, beynəlxalq hüququn norma və prinsipləri ictimai mü nasibətlərin tənzim olunmasında mühüm əhəmiyyətə malikdir. İnsan və vətəndaş hüquq və azadlıqlarından söhbət gedən hallarda, habelə onların qorunması və müdafiəsi ilə bağlı məsələlərdə beynəlxalq hüququn norma və prinsipləri labüd olaraq müzakirə müstəvisinə çıxarılır. Çünki insan hüquqlarının standartları məhz beynəlxalq hüquq normalarında öz formal əksini tapmışdır. Bundan baş qa, müəyyən hallarda beynəlxalq hüququn müvafiq normaları müxtəlif subyektiv hüquq və azadlıqların meydana çıxması üçün əsaslar yaradır və bunlara uyğun hüquqi öhdəlikər doğurur.
Müəllif :
Anar Bağırov - Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Hüquq və İnsan Haqları İnstitutunun doktorantı, hüquq elmləri üzrə fəlsəfə doktoru.
Nəşr tarixi : 2018
Bu məqalə beynəlxalq mülki aviasiyanın təhlükəsizliyinin təmin edilməsində qəbul olunmuş beynəlxalq hüquq normalarının və beynəlxalq aviasiya reqlamentlərin oynadığı rol geniş formada elmi əsaslarla təhlil edilir. Eyni zamanda dövlətlərin mülki aviasiyanın təhlükəsizliyinin təmin olunmasında beynəlxalq təşkilatların qəbul etdikləri normaların və beynəlxalq aviasiya reqlamentlərin dövlətlər tərəfindən tətbiq etmə zərurəti göstərilir.
Müəllif :
Nazim Teymur oğlu Nağıyev - MAAAT kafedrasının müdiri, hüquq üzrə fəlsəfə doktoru, dosent.
Nəşr tarixi : 2018
В статье рассматривается комплекс проблем, относящихся к вопросам взаимодействия правоохранительных органов со средствами массовой информации в условиях межнациональных конфликтов. В статье представляется краткий экскурс в историю межнациональных конфликтов, данная проблема рассматривается в современных условиях. Автором раскрывается проблема Карабаха, которая из локального конфликта превратилась в сложную региональную проблему и постепенно переросла в острую политическую проблему.
Müəllif :
Кулиев Ибрагим Орудж оглы - Заведующий кафедрой "Юриспруденция" Национальной Академии Авиации, доктор юридических наук, профессор.
Nəşr tarixi : 2018
Müstəqil hüquq sahələrindən biri olan iqtisadi hüququn nizamasalma predmetinə müxtəlif növ iqtisadi münasibətlər daxildir. Nəqliyyat münasibətləri iqtisadi hüquqla tənzimlənən iqtisadi münasibətlərin növlərindən biridir ki, bu, təbii olub, heç də təsadüfisüni xarakter daşımır. Nəqliyyat münasibətlərinin iqtisadi münasibətlərə aid olması bununla izah edilir ki, nəqliyyat iqtisadiyyatın sahələrindən biridir. Nəqliyyat iqtisadiyyatın elə bir sahəsidir ki, onsuz iqtisadiyyat nə öz funksiyasını normal həyata keçirə, nə də üzərinə düşən vəzifələri yerinə yetirə bilər.
Müəllif :
Əliyev Etibar Əli oğlu - Beynəlxalq Nəqliyyat Akademiyasının həqiqi üzvü, hüquq üzrə elmlər doktoru, professor.
Nəşr tarixi : 2018