Dünyanın əksər dövlətlərində olduğu kimi Azərbaycan Respublikasında da yaşayan əcnəbilərin və ya vətəndaşlığı olmayan şəxslərin inzibati məsuliyyətinin hüquqi əsasları dövlətdaxili qanunlarla tənzimlənir. Belə ki, Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası beynəlxalq hüquq normalarına uyğun olaraq “mili rejim” prinsipi əsasında ölkəmizdə yaşayan əcnəbilərə və vətəndaşlığı olmayan şəxslərə çoxsaylı hüquq və azadlıqlar verməklə həmin şəxslərin hüquqi statusunu təsbit etmiş, habelə milli qanunvericilik normaları ilə həmin şəxslərin inzibati məsuliyyətinin hüquqi əsasları müəyyən edilmişdir.
Müəllif :
Rasim Ağasiyev - Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Hüquq və İnsan Haqları İnstitutunun Əcnəbilərin hüquqları və miqrasiya şöbəsinin müdiri, hüquq üzrə fəlsəfə doktoru.
Nəşr tarixi : 2022
After the World War II, with the establishment of the United Nations, important steps were taken in protec-ting human rights and ensuring gender equality across the world. In particular, in the last 50 years, the deepening of the globalization process and international economic integration, as well as the expansion of cultural and political relations, made it possible for women to be more closely involved in social and political processes. In all states, to one degree or another, the legal framework for the protection of women's rights and the provision of gender equality was formed, and mechanisms were created for the implementation of these laws. As a result of global, regional, and national policies pursued for the protection of human rights, including women's rights, and ensure gender equality, women in most countries of the world are now closely involved in economic, political, and social life on an equal footing with men.
Müəllif :
Lamiya Zeynalova
Nəşr tarixi : 2022
Rəqəmsal kriminalistika yaxşı qurulmamış və artıq sinonimləri olan yeni bir termindir (elektron kriminalistika, kompyuter kriminalistikası, internet kriminalistika və s.). Rəqəmsal kriminalistika müasir informasiya-kommunikasiya texnologiyalarının fəaliyyət xüsusiyyətlərinin dərk edilməsinə əsaslanan və cinayət xarakterli qanunauyğunluqları müəyyən etmək üçün istifadə olunan yeni biliklərdir.
Müəllif :
Rasim İsaqov - DİN-in Polis Akademiyasının “Kriminalistika” kafedrasında baş müəllimi, polis polkovnik-leytenantı.
Nəşr tarixi : 2022
İbtidai araşdırmanın təşkil edilməsi, onun səmərəli şəkildə aparılması və prosessual qərarların qəbul edilməsi müstəntiqin gündəlik fəaliyyətidir. Cinayətlərin ibtidai araşdırılmasında müstəntiqin fəaliyyəti cinayət-prosessual qanunvericiliyi və digər normativ aktlarla tənzimlənir. İstintaqın təşkilinin hüquqi əsası CPM-də öz əksini tapmışdır. Nəzəri baxımdan isə hüquq ədəbiyyatında istintaqın təşkil edilməsi barədə müxtəlif fikirlər mövcud olsa da ümumi formada qəbul edilmiş qayda yoxdur.
Müəllif :
Ələkbər Allahverdiyev - Azərbaycan Respublikası DİN-in Polis Akademiyası “Kriminalistika” kafedrasının baş müəllimi, polis polkovnik-leytenantı
Nəşr tarixi : 2022
«Prokuror» sözü latınca «prokurore» sözündən götürülüb, mənası «qayğıya qalmaq» deməkdir. Hələ qədim Romada və Yunanıstanda «prokuror» adlı məmur vəzifəsi mövcud olub. Onun əsas vəzifəsi dövlət hakimiyyət orqanlarının və qanunların tələblərinə əməl edilməsi ilə yanaşı, həm də «natiqlər» vasitəsi ilə məhkəmədə ittihamı həyata keçirmək olub. İttiham nitqi – dövlət ittihamının dəstəkləndiyi, toplanan dəlil və sübutların təhlilindən ibarət olan, cinayət haqqında mühakimələrin ifadə olunduğu, qanuni və əsaslı hökmün çıxarılması üçün əhəmiyyət kəsb edən və vətəndaşların ideoloji, hüquqi və mənəvi tərbiyəsinə yardım edən digər məsələləri və cəza tədbirlərini əks etdirən cinayət işləri ilə bağlı məhkəmə mübahisələrində prokurorun nitqidir.
Müəllif :
Ərəstun Qasimov - Bakı Dövlət Universiteti, h.ü.f.d., dosent
Pərviz A.Rüstəmlİ - “Qanunçuluq” vəkil bürosu, vəkil köməkçisi, hüquqşünas
Nəşr tarixi : 2022
Elmdə publik hakimiyyət haqqında vahid anlayış və nümunəvi təfsir olmasa da hakimiyyət dövlətin əsas atributu kimi bəzən də dövlətin sinonimi kimi işlədilir [8, s.55]. Hakimiyyət və ya hökumət müəyyən bir əhalinin siyasi təşkilatlanma formasıdır. Hökumət adı altında publik hakimiyyət təşkilatlanması nəzərdə tutulur. Hakimiyyət (government) özü də qanunverici, icra və məhkəmə orqanlarından ibarət təsis edilir. Hakimiyyəti həyata keçirmək və ya hökumət etmək üçün suverenlik (sovereignty) əlaməti olmalıdır. Suverenlik termininin elmə gətirilməsi fransız filosofu J. Bodenin adı ilə əlaqələndirilsə də, o, terminin onun tərəfindən leksikona gətirilmədiyini ifadə etmişdir. J. Boden suverenliyi mahiyyətcə əlçatmaz ideal kimi qiymətləndirirdi. Suvereni dəqiq müəyyən edilən ərazidə Allahın xüsusiyyətində təqdim edirdi [10, s.49]. Belə bir yanaşma onunla əlaqəli idi ki, dini mənbələrdə suveren yer üzündə Allahın təmsilçisi sayılır [28, s.5]. Yalnız burjua inqilablarından sonra suverenliyin mənbəsi kimi xalq görülməyə başlanır.
Müəllif :
Səftər Rəhimli - Bakı Dövlət Universiteti “İnsan hüquqları və informasiya hüququ” UNESKO kafedrası, h.ü.f.d.
Nəşr tarixi : 2022
The article analyzes in detail the prospects for further development of the implementation of the right of good governance on the basis of the diversity of opinions existing in the legal literature and international practice. The result of a special legal approach to the analysis of the normative regulation of the right of good governance has led to its study separately from other human rights and freedoms. In addition, new scientific research in the field of good governance creates the conditions for the emergence of various phenomena. At the same time, the article notes that presently a number of significant changes have occurred in the implementing of the right to good governance. These changes have created conditions for the emergence of new approaches and trends related to this right. These trends have given rise to a number of promising prospects in the field of good governance law.
Müəllif :
Laman Abbasli - Ph.D Candidate, Baku State University
Nəşr tarixi : 2021
Dövlətin ali vəzifəli şəxslərinin xarici dövlət tərəfindən cinayət məsuliyyətinə cəlb olunması və eyni zamanda həmin vəzifəli şəxslərin xarici cinayət yurisdiksiyasından immunitetinin (toxunulmazlığının) mümkünlüyü haqqında məsələ müasir beynəlxalq hüquq və dövlətdaxili hüququn, o cümlədən, hüquqi doktrinanın və praktikanın ən aktual və mürəkkəb problemlərindən biri hesab olunur. Son dövrlər bu problemə diqqətin artmasının əsas səbəbi beynəlxalq birliyin insan hüquqlarının müdafiəsi institutunun inkişafına xüsusi önəmin verilməsilə, insan hüquqlarının kobud və kütləvi şəkildə pozuntusu kimi çıxış edən və beynəlxalq cinayət hesab olunan soyqırıma, insanlıq əleyhinə cinayətlərə, müharibə cinayətlərinə, habelə, terrorizm, korrupsiya, çirkli pulların yuyulması, insan alveri kimi transmilli cinayətlərin təhlükəli təzahür formalarına tolerantlığın azalması ilə bağlıdır.
Müəllif :
Elnur Əliyev
Nəşr tarixi : 2022
Təcavüz (lat. aggressio - hücum) - bir dövlət tərəfindən başqa dövlətin ərazi bütövlüyünə, yaxud siyasi müstəqilliyinə qarşı hər hansı qanunsuz güc tətbiqini ehtiva edən anlayışdır. Təcavüzə heç bir siyasi, iqtisadi, hərbi, yaxud digər mülahizə ilə haqq qazandırıla bilməz, o, beynəlxalq sülhə qarşı cinayətdir.Təcavüz fərdi insani, bioloji, yaxud sosial davranışdır. Beynəlxalq hüquq ədəbiyyatında BMT Nizamnaməsi ”bütün dövlətlər üçün bərabər olan kollektiv təhlükəsizlik sisteminin formalaşdırılmasının əsası kimi qiymətləndirilir”. Təşkilatın əsas məqsədinin “sülh və təhlükəsizliyin qorunması, təcavüzlə kollektiv mübarizə”olması vurğulanır. Ümumiyyətlə isə, BMT Nizamnaməsinin bütövlükdə müasir beynəlxalq hüququn inkişafına və möhkəmlənməsinə verdiyi töhfələr danılmazdır.
Müəllif :
Tural Bayramzadə - AMEA-nın Hüquq və İnsan Haqları İnstitutunun “Beynəlxalq hüquq” şöbəsinin böyük elmi işçisi
Nəşr tarixi : 2022