Vergilər insanların bir-birinə münasibətini, öz dövlətinə olan münasibətini və ümumilikdə cəmiyyətə qarşı münasibətini müəyyən etməyə imkan verən dəyərli məlumatdır. Kimin vergiləri ödəməsi, nə qədər ödəməsi, hansı əsaslarla və hansı xidmətlər müqabilində ödəməsi ədalətli cəmiyyət konsepsiyasını daha dəqiq müəyyən etməyə imkan verir [6, 13]. Vergi münasibətlərinin beynəlxalq-hüquqi inkişaf tarixinə dair əsərlərin əksəriyyətində qeyd edildiyi kimi, vergi məsələləri üzrə ilk sazişlər XIX əsrin ortalarından imzalanmağa başlamışdır[13, 9-10]. 1843-cü ildə Belçika, Fransa ilə vergi sazişi imzaladı, 1845-ci ildə isə Niderland və Lüksemburqla müvafiq sazişlər imzalandı. Həmin sazişlər, vətəndaşların vərəsəlik qaydasında alınan əmlakına münasibətdə ikiqat vergitutmanın aradan qaldırılması üzrə yalnız ümumi qaydalar nəzərdə tutaraq, vergi xidmətlərinin inzibati-hüquqi qarşılıqlı təsiri və vergi məlumatlarının mübadiləsi kimi məsələləri tənzimləyirdi.
Müəllif :
Bəxtiyar Aslanbəyli - AMEA-nın Hüquq və İnsan Haqları İnstitutunun dissertantı
Nəşr tarixi : 2022
Daşnaqsütun ideoloqlarının yüz ildən çoxdur ki, dövriyyəyə buraxdığı erməni seperatizmi, “dənizdən – dənizə uzanan böyük Ermənistan” yaratmaq xülyası Cənubi Qafqazda mübahisələrin və münaqişələrin, müharibə və terrorun qızışdırılmasında stimulverici rol oynamaqdadır. Erməni - Azərbaycan münaqişəsinin tarixi isə 200 ildən çoxdurki, davam edir. Azərbaycan zaman-zaman ən müxtəlif üsul və vasitələrlə həyata keçirilən terror hadisələrinin qurbanına çevrilmiş, ərazilərini itirmiş, bir millət kimi parçalanmış, insanların öz vətənindən didərgin düşmüş və olmazın zümlərini yaşamışdır. Sonuncu dəfə 1988-ci ilin fevral ayından başlayan yeni qlobal terror dalğası bu gün də davam etməkdədir 1 . Son illərin statistikası göstərir ki, Azərbaycana qarşı Ermənistanın dövlət terror təşkilatları tərəfindən təxminən 400-ə yaxın, daha dəqiq desək, 373 terror aktı törədilmişdir ki, bunun da nəticəsində 2000 nəfərdən çox insan ölmüş, 1700 nəfərdən çox insan müxtəlif dərəcəli bədən xəsarətləri almış və ya əlil olmuşdur.
Müəllif :
Səidə Həsənzadə - AMEA-nın Hüquq və İnsan Haqları İnstitutunun aparıcı elmi işçisi, hüquq üzrə elmlər doktoru, dosent
Bəhram Zahidov - Hüquq elmlər doktoru, professor
Nəşr tarixi : 2022
Müasir siyasi elmdə cəmiyyətdə elitanın mövcudluğu məsələsi birmənalı qəbul olunur. Elitologiyaya öyrənilmə obyekti kimi politologiya, sosiologiya, tarix və psixologiya sahəsində rast gəlinir. Əgər əvvəllər politoloji tədqiqatlarda “liderlikdən”, “xalq kütlələrinin rolundan” danışılırdısa, indi aparıcı rolu elita oynayır. Bu bir faktdır ki, real siyasi proseslər cəmiyyətin inkişafı üçün vacib siyasi qərarlar qəbul edən, hakimiyyəti öz əlində cəmləşdirən azlığın - elitanın əlindədir. Amma politoloqların bəziləri “elita” terminini elmi saymırlar. Və fikirlərini belə əsaslandırırlar ki, əgər bu termin hakim sinfi bildirirsə, heç bir yeni məzmun kəsb etmir. Yəni əgər onun köməyi ilə cəmiyyətin sinif təbəqələşməsi səthi elita-kütlə haçalanması ilə əvəzlənirsə, doğru deyil, çünkü hakim yuxarı təbəqənin cəmiyyətin sinif sturukturu ilə, sosial-siyasi sistemin hakimiyyəti ilə əlaqəsini inkar etmir.
Müəllif :
Şahin Bağırov - Siyasi elmlər üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Nəşr tarixi : 2022
The article broadly analyzes the role of norms of “soft” law in the international legal regulation of cultural heritage protection, on the basis of the existing diversity of opinions in the legal literature and key international documents. It is noted that in the regulation of relevant field, the norms of “soft” law attract attention with their effectiveness along with the norms of “hard” law. At the same time, the norms of “soft” law in the international legal regulation of cultural heritage protection play an important role not only in the creation of the norms of “hard” law in the future, but also in the formation of relevant domestic legislation. Finally, the article analyzes the main provisions of some of the recommendations adopted by UNESCO, an important international organization in the field of cultural heritage protection. The above is carried out in parallel with the analysis of the national legislation of the Republic of Azerbaijan. In conclusion, a number of theoretical and practical proposals are put forward on the role and development of the regulation in this direction of the norms of “soft” law on cultural heritage protection.
Müəllif :
Leyla Hashimova - Ph.D. in Law, Baku State University
Nəşr tarixi : 2020
Hermenevtik metodologiya şifahi və yazılı nitqdəki, işarə və simvollardakı, dəyərləndirmə və mühakimələrdəki mənaların anlanması(başa düşülməsi) və şərhi vasitələrinin işlənməsinə yönəlmişdir. Burada fəlsəfi anlama məna yaratma prosesi kimi səciyyələndirilir. Yəni predmetdəki obyektiv mənalar fərdi şüurun özünə məxsus olan subyektiv mənalarla bir araya gətirilir və nəticədə hadisəlıərin mahiyyətinə işıq saçan üçüncü bir məna yaranmış olur. Fəlsəfi anlamanı elmi idrakdan fərqləndirən də məhz budur.
Müəllif :
Əbülfəz Hüseynov - hüquq üzrə elmlər doktoru
Nəşr tarixi : 2022
The article examines the peculiarities of the legal, in particular, the legislative regulation of the right to freedom of peaceful assembly in Ukraine during the period of December 2013. - February 2014. Historical and legal analysis of the conditions that became the driving factors for the adoption of relevant legislative norms showed an unusually high activity of civil society in determining the national interests of domestic and foreign policy development in Ukraine. At the same time, the features of implementation of the right to freedom of peaceful assembly, in particular, the possibility of applying legal responsibility measures to the subjects of the exercise of the right to freedom of peaceful assembly were carefully studied. Such legislative practice more actively encourages the legislator to qualitatively regulate the powers of public authorities in the direction of approval, ensuring the exercise of the right to freedom of peaceful assembly through the adoption of legislative acts, the norms of which would have not retrospective but progressive prospective nature of determining the content of public relations on the exercise of the right to freedom of peaceful assembly, aimed at limiting the powers of executive authorities, local authorities, law enforcement.
Müəllif :
Mykola Sambor - Ph. D. in Law, National Ukrainian Higher Education Academy
Nəşr tarixi : 2020
Hakimiyyətin bölgüsündən mühüm məqsəd təkhakimiyyətliliyə, dövlət hakimiyyətinin bir əldə cəmləşməsinə yol verilməməsinə təminat verilməsindən ibarətdir. Hakimiyyətin bölgüsü son həddə bütün dövlət hakimiyyətinin seçkili olmasına və dövlət mexanizminin demokratik əsaslarının gerçəkləşdirilməsinə kömək etmək deməkdir. Dövlətlərin nəzəriyyə və praktikasında hakimiyyətin bölgüsü prinsipinin işlənib hazırlanması, rəsmiləşdirilməsi və təsbit edilməsi öz inkişaf tarixinə malikdir. Bu prinsipin formalaşması siyasi-hüquqi fikrin görkəmli mütəfəkkirlərinin humanist ideyaları ilə qırılmaz surətdə bağlıdır. Hakimiyyətin bölgüsü prinsipinin klassik görüntülərinin kökləri antik dövrə (ilk növbədə Aristotelə) aparıb çıxarır. Orta yüzilliklər Avropasında bu prinsipin nəzəri əsaslarının işlənib hazırlanması Maarifçilik dövrünə təsadüf edir. Hakimiyyətin bölgüsü prinsipinə dair nəzəri görüşlər XVII-XVIII yüzilliklərdə Şimali Amerikada inkişaf etmişdir. Hazırda hakimiyyətin bölgüsünə müasir dövlətin fəaliyyətinin ən mühüm prinsipi qismində baxılır.
Müəllif :
Habil Qurbanov - AMEA Azad Həmkarlar İttifaqının sədri, h.ü.e.d., professor
Nəşr tarixi : 2022
Cəmiyyət, hüquq və dövlət inkişaf etməkdə olan, dinamik, tamamlanmamış təzahür formalarıdır. XX əsrin sonunda, xüsusilə yeni XXI əsrin əvvəlində, bir çox dövlətlər, o cümlədən Azərbaycan Respublikası ümumi siyasi və hüquqi təhlükəsizliklə bağlı tələblər nəzərə alınmaqla öz hüquqi sistemlərini yenidən formalaşdırmaq məcburiyyətində qaldılar. Azərbaycan üçün məqbul hüquqi təhlükəsizlik tamamilə kənar müdaxilə olmadan özünü müəyyənetmədə və hüquqi sistemin reflekslərində ifadə olunan inkişafın xüsusi istiqamətinin seçimi sayılır. Mürəkkəb siyasi və soial-iqtisadi şəraitdə Azərbaycan öz hüquqi inkişafının əsas rəhbər istiqamətlərini seçməyə üstünlük verdi.
Müəllif :
Nazim Cəfərli - AMEA-nın Hüquq və İnsan Haqları İnstitutunun “Dövlət və Konstitusiya hüququ” şöbəsinin müdiri, h.e.d., professor, Əməkdar müəllim
Nəşr tarixi : 2022
In the article, the issues related to the legal framework for ensuring the right to information on the environment was extensively analyzed based on the existing diversity of opinions in the legal literature, including international and domestic legal norms. In the end, it was concluded that summing up the above-mentioned, we can note with confidence that one of the important factors in ensuring environmental safety is the availability of information about the environment. An important role is also played by public participation in the decision-making process regarding cases specified in the annex to the Aarhus Convention. The improvement of existing mechanisms for informing and public participation in resolving environmental problems should be considered as the primary informational challenges of our time.
Müəllif :
Turgay Huseynov - Doctor of Law, Baku State University
Nəşr tarixi : 2020
Respublikamızda hüquq elminin qarşısında duran əsas vəzifələrindən biri milli qanunvericiliyi mütəmadi təkmilləşdirmək və beynəlxalq standartlara uyğun qanunvericilik bazasını formalaşdırmaqdır. Odur ki, dövlətimiz tərəfindən mütəmadi olaraq bu istiqamətdə müvafiq islahatlar həyata keçirilir. Bu baxımdan, digər hüquq sahələri ilə yanaşı cinayət və cinayət prosessual qanunvericiliyin də müasir tələblərə cavab verməsi mühüm əhəmiyyət kəsb edən məsələlərdən hesab olunur. Belə ki, ictimai münasibətlər daim inkişaf etdiyindən bu hal hüquq düşüncəsinin formalaşdırılması, qanunvericilikdə olan boşluqların və ziddiyyətli halların aradan qaldırılması ilə bağlı fəaliyyətin daha mütanasib şəkildə qurulmasını şərtləndirir. Əks halda, konkret ictimai münasibətləri tənzimləyən qanunvericilik normasının olmaması və yaxud qüvvədə olan eyni ictimai münasibətləri tənzimləyən normativ hüquqi aktların uyğunsuzluğu cinayət-hüquqi təcrübədə müəyyən çətinliklər yaradır.
Müəllif :
Şamxal Kərimov - DİN-in Polis Akademiyasının Cinayət hüququ kafedrasının baş müəllimi, polis
Nəşr tarixi : 2022
.jpg)
