В статье рассматриваются вопросы значимости общей и профессиональной культуры судебного оратора в усвоении основ ораторского искусства. Культурной речью считается грамматическая и логическая правильность, которая относится к смысловой точности, богатству и разносторонности словарного запаса и отвечает существующим в настоящее время нормам правильного произношения и ударения.
Müəllif :
А.А.Гасымов, - Бакинский Государственный Университет
М.С.Гафаров - Бакинский Государственный Университет
Nəşr tarixi : 2023
Məqalədə “hüququn aliliyi” və “qanunun aliliyi” anlayışlarının qarşılıqlı əlaqəsi təhlil edilir və həmin terminlərin qanunvericilikdə müxtəlif mənada ifadəsinin düzgün tətbiqi və eyniləşməsinə dair müvafiq fikir mübadiləsi aparılır. Qeyd olunan terminlərin müqayisəsi aparılmaqla “hüququn aliliyi”nin universal etibarlılıq konsepsiyası olaraq həm beynəlxalq, həm də milli hüququn prinsipi kimi qiymətləndirilməsi aparılır. Məqalədə, həmçinin “hüquqi dövlət” anlayışları ilə Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının bəzi müddəaları arasında iddia edilən ziddiyyətlər araşdırılır və onların aradan qaldırılması imkanları təklif edilir. Qanunun hüquqa, xüsusən də beynəlxalq müqaviləyə uyğun gəlməməsi ehtimalına beynəlxalq məhkəmə orqanlarının təcrübəsi öyrənilir. Qeyd olunan terminlərin qarşılıqlı təhlilin nəticəsiləri irəli sürülür.
Müəllif :
T.İ.Hüseynov - Bakı Dövlət Universiteti
U.M.Məmmədov - Hüquq və İnsan Haqları İnstitutu
Nəşr tarixi : 2023
Məqalədə, 1920-ci ildə Rusiyanın XI ordusunun hərbi təcavüzü nəticəsində süqut etdirilən Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti”nə (AXC) qarşı həyata keçirilmiş ərazi dəyişikliyinin beynəlxalq hüquq baxımından əhəmiyyətsizliyi təhlil edilir. Rusiyanın Azərbaycana hərbi müdaxiləsindən sonra Moskva hakimiyyəti tərəfindən Azərbaycanda törədilən çox sayda beynəlxalq cinayətlər Azərbaycan Respublikası üçün AXC-nin kontinuitetini əsaslandırması qeyd edilir. AXC-nin ərazilərinin, o cümlədən Zəngəzurun Ermənistana verilməsinin qanunsuz olması və bu anlamda həmin əraziyə münasibətdə Ermənistan üçün müasir beynəlxalq hüquq baxımından “dövlətlərin ərazi bütövlüyü” prinsipinin keçərli olmadığı əsaslandırılır. Bu gün mübahisəsi gedən ərazilərin delimitasiya və demarkasiyasının “Versal hüququ” ilə təmin edilməsi əsasları nəticəsi verilir və qeyd edilir ki, Azərbaycana münasibətdə “Versal hüququ” yalnız bir halda istisna edilə bilər. Əgər predmetini ərazi məsələləri də təşkil edən Azərbaycan Respublikası ilə Ermənistan arasında sülh müqaviləsi bağlanarsa, o halda Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin də beynəlxalq hüquq subyektliyini əsaslandırmış “Versal hüququ” dayandırılmış ola bilər.
Müəllif :
Ə.İ.Sadıqov - Bakı Dövlət Universiteti
Nəşr tarixi : 2023
Hüquq tarixinin dərk edilməsinə elmi yanaşma tarixi faktların və hadisələrin konseptual və nəzəri başa düşülməsini və qiymətləndirilməsini nəzərdə tutur. Bu problemin həllinə ümumelmi, xüsusi tədqiqat metodlarından istifadəyə əsaslanmaqla nail olmaq olar ki, bu da tarixi-hüquqi biliklərin metodoloji əsaslarının təkmilləşdirilməsini və hüquq metodologiyasının müxtəlif sahələrinin dərindən təhlilini tələb edir. Məqalədə hüquq tarixinin dərin qatlarının öyrənilməsində metodologiyanın əhəmiyyətinə və roluna diqqət çəkilir.
Müəllif :
X.C.İsmayiıov - Bakı Dövlət Universiteti
Nəşr tarixi : 2023
Целью исследования, проведенного в рамках представленной статьи, является определение места и значения конституционно-конформного толкования с точки зрения практики различных конституционных судов, а также уточнение позиции современной судебной доктрины относительно целей, задач, преимуществ и недостатков указанного вида толкования. В данной работе рассмотрены конституционно-правовые нормы и судебная практика ряда стран (Германия, Италия, Испания, Российская Федерация, ЮАР) по вопросу толкования законодательства в соответствии с их конституциями, раскрыты и представлены предлагаемые доктриной этих стран решения спорных моментов по соответствующему вопросу, уточнены предлагаемые пути их разрешения. Одним из основных результатов исследования является то, что конституционно-конформный метод толкования, применяемый органами конституционного контроля, признается важным средством обеспечения конституционности отношений между судебной властью и другими ветвями власти, а также одним из главных инструментов прагматичного и эффективного конституционного контроля. Это связано прежде всего с тем, что в рамках указанного вида толкования конституционные суды, не вступая в прямую конфронтацию с законодательной властью и не вмешиваясь в их правотворческую деятельность, исключают тот или иной вид толкования закона из имеющихся вариантов толкования, признавая закон в целом соответствующим конституционным нормам и оставляя таким образом в рамках функционирующей системы правового регулирования.
Müəllif :
Р.Р.Исмаилов - Бакинский государственный университет
Nəşr tarixi : 2023
Məqalədə mirasın açıldığı vaxt və açıldığı yer anlayışları izah olunmuşdur, mirasın qəbul edilməsinin əsas xüsusiyyətləri tədqiq edilmişdir, bəzi xarici ölkələrin qanunveriçilikləri ilə müqayisəli təhlillər aparılmışdır. Mirasın qəbul edilməsi üsulları araşdırılmışdır.
Müəllif :
Ş.M.Yusifov - Bakı Dövlət Universiteti
Nəşr tarixi : 2023
Məqalədə tanınmayan qurumların “hüququ”nun tətbiqi məsələlərindən bəhs olunur. Bununla bağlı mövcud hüquq doktrinası və məhkəmə təcrübəsi təhlil edilir. Təhlil əsasında mövcud olan yanaşmaların nəzəri və təcrübi baxımdan istifadə edilməsi imkanları müəyyən edilir. Nəticə olaraq qeyd edilir ki, beynəlxalq hüquq qaydasını pozmaqla, xüsusilə təcavüzün nəticəsində yaranan qurumların “hüququ” tətbiq edilə bilməz və onların hüquqi aktları tanına bilməz. Bu halda məhkəmə ümumi qayda haqqında qeyd-şərt etməklə, öz hüququnu tətbiq edə bilər. Xüsusi münasibətlər sferasına aid olan və bir qayda olaraq şəxslərin hüquqi statusuna (hüquq qabiliyyəti, ailə, vərəsəlik və s.) aid hüquqi aktların tanınması isə məhkəmənin mənsub olduğu dövlətin beynəlxalq hüquqi öhdəlikləri çərçivəsində və beynəlxalq hüquq normaları əsasında həyata keçirilir.
Müəllif :
Ə.Q.Məmmədov - Bakı Dövlət Universiteti
Nəşr tarixi : 2023
Azərbaycan Respublikasının əmək qanunvericiliyi öz inkişafında uzun və mürəkkəb bir yol keçmişdir. İqtisadiyyatda baş verən dəyişikliklər əmək qanunvericiliyinin məzmununa, habelə onun sisteminə təsir göstərmişdir, çünki müvafiq normativ hüquqi aktlar iqtisadi münasibətlər, mülkiyyət münasibətləri və s. ilə sıx surətdə bağlıdır. Əmək münasibətlərini və onlarla bilavasitə sıx bağlı olan digər ictimai münasibətləri tənzimləyən əsas normativ hüquqi akt qismində 1 fevral 1999-cu ildə qəbul edilmiş və həmin ilin iyulun 1-dən qüvvəyə minmiş Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsi çıxış edir. Azərbaycan Respublikasının əmək qanunvericiliyi tarixində bu ikinci Məcəllədir. O, ölkənin sosial-siyasi, iqtisadi, dövlət quruluşunda baş verən köklü dəyişiklikləri əks etdirmiş, əmək münasibətlərinin və onlarla bilavasitə sıx bağlı olan digər ictimai münasibətlərin bazar iqtisadiyyatına, mülkiyyət formalarının müxtəlifliyinə xeyli dərəcədə uyğunlaşdırmağa imkan vermişdir. Məzmun baxımından qüvvədə olan əmək qanunvericiliyi ilə əmək münasibətlərinin və onlarla bilavasitə sıx bağlı olan digər ictimai münasibətlərin yetərincə tənzimləndiyini söyləmək mümkündür. Lakin AR ƏM-də olan qeyri-dəqiqliklərin, ziddiyyətlərin aradan qaldırılması, boşluqların doldurulması və s. qüvvədə olan əmək qanunvericiliyinin təkmilləşdirilməsini tələb edir. Bu məqalədə də məhz AR ƏM-də mövcud olan bəzi boşluqların doldurulması və ziddiyyətlərin aradan qaldırılması üçün əsaslandırılmış təkliflər irəli sürülür.
Müəllif :
A.M.Qasımov - Bakı Dövlət Universiteti
Nəşr tarixi : 2023
В статье анализируется уголовная статистика преступлений против личности, совершаемых в странах Латинской Америки Карибского бассейна и США. Указаны основные причины, порождающие эти правонарушения, отдельно приведены наименования городов, где наблюдается наибольшее количество преступлений в отношении граждан, повлекшие тяжкие последствия, представлена статистика потерпевших. В статье так же дан сравнительный анализ статистики государств, где совершается минимальное количество рассматриваемых преступлений.
Müəllif :
К.Н.Салимов - Бакинский государственный университет
Nəşr tarixi : 2023
Başda Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyası olmaqla, beynəlxalq müqavilələrin yeri məsələsi bütün dünyada həmişə müzakirə obyekti olmuşdur. Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyası vasitəsilə (bu konvensiya Azərbaycan Respublikası tərəfindən qəbul edilmişdir) qurulmuş bir məhkəmədir. Bu səbəbdən məqalədə Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyası və Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi, həm də beynəlxalq hüququn milli hüquqa təsiri aspektləri təhlil olunmuşdur. İnsan hüquqları ilə bağlı beynəlxalq normalarla daxili qanunlar arasındakı ziddiyətdən kənarda qalan məsələlər aktuallığını davam etdirir. Məqalədə həmin ziddiyyətlərə ətraflı tədqiq olunmuş, təklif və tövsiyələr irəli sürülmüşdür.
Müəllif :
Röyal Məhərrəmov
Nəşr tarixi : 2020
.jpg)
