Hal-hazırda əksər dövlətlərin qanunvericiliyi informasiya texnologiyaları sahəsindəki pozuntuların qiymətləndirilməsinə vahid yanaşmanın olmaması ilə xarakterizə olunur. Bundan əlavə, elmi-texniki tərəqqinin nailiyyətlərinin tətbiqi və istifadəsini tənzimləyən qanunvericiliyin mükəmməl olmaması, texnoloji tərəqqinin müxtəlif aspektlərinin hüquqi tənzimlənməsinə yanaşmalarda tənzimləyici bazanın bölünməsi ümumi hüquqi problem olaraq qalmaqda davam edir. Bu da informasiya hüquq pozuntularının artmasına və bir çox hallarda latent qalmasına gətirib çıxarır. Məqalədə informasiya-hüquq pozuntuları və informasiya-hüquqi məsuliyyətlə bağlı problemlərin hüquqi və təcrübi aspektdən təhlili aparılmış, təklif və tövsiyələr irəli sürülmüşdür.
Müəllif :
Hüseyn Əlizadə - Baku Dövlət Universitetinin Hüquq Fakültəsinin İnsan hüquqları və informasiya hüququ UNESCO kafedrasının doktorantı
Nəşr tarixi : 2022
Cəmiyyətdə son dövrlərdə texnologiyanın sürətli inkişafi nəticəsində “sosial həyat”-ın “virtual həyat”-la paralel irəlilədiyi müşahidə edilmişdir. Nəticədə insanlar “rəqəmsal aləmdə” “yaşamağa” başlamışlar. Sözsüz ki, insanlar bu aləmdə bir fərd kimi öz hüquqlarını da yeni bir müstəviyə gətirib çıxarmış və bununla da hüquqa yeni prizmadan yanaşmağın labüdlüyü hiss edilmişdir. Bu da öz növbəsində hal hazırda təkamül prosesində olan “rəqəmsal hüquq” adlı yeni hüquq sahəsinin yaranması ilə nəticələnmişdir. Qlobal səviyyədə bir çox sahənin rəqəmsallaşması hüququn da rəqəmsallaşmasını qaçınılmaz etmişdir. Lakin burada maraqlı nüans bu rəqəmsallaşmanın hüquqa necə və hansı üsullarla nüfuz etməsidir.
Müəllif :
Erkin Musayev - Bakı Dövlət Universitetinin Hüquq fakültəsi Cinayət hüququ və kriminologiya kafedrasının Cinayət hüququ və kriminologiya kafedrasının doktorantı
Nəşr tarixi : 2022
Hüquqi məsuliyyət institutu əksər hüquq sahələrində mühüm mexanizmlərdən biri kimi tədqiq olunur. Məhz hüquqi məsuliyyət ictimai münasibətlərin tənzimlənməsində əsas rol oynayır. Əgər müxtəlif sahələri tənzimləyən qanunvericilik aktlarına nəzər salsaq müəyyən edə bilərik ki, həmin normativ mənbələrdə onun pozulmasının hüquqi məsuliyyətə səbəb olacağı müəyyən olunmuşdur. Bu hüququnun ümumi prinsipi olan ədalətliliyin təmin edilməsi ilə yanaşı cəmiyyətdəki fərdlər üzərində preventiv təsiri ilə də seçilir. Müəyyən olunmuş hüquqi məsuliyyət şəxsi belə qeyri-qanuni hərəkətlər etməkdən çəkindirir.
Müəllif :
Aytəkin İbrahimova - hüquq üzrə fəlsəfə doktoru, Bakı Dövlət Universitetinin Konstitusiya hüququ kafedrasının dosenti
Nəşr tarixi : 2022
Bu gün Azərbaycanın dünya miqyasında nüfuzunun yüksəlməsi Ulu Öndərin müəyyənləşdirdiyi inkişaf strategiyasının bariz nümunəsidir. Heydər Əliyevin müəyyənləşdirdiyi siyasi strategiya həm sovet hakimiyyəti dövründə, həm də müstəqillik illərində Azərbaycana böyük uğurlar gətirib. Bu illər ərzində ölkəmiz bütün sahələrdə inkişaf edib, hüquqi, sivil, demokratik dövlət quruculuğu yolunda qətiyyətli addımlar atılıb. Uğurlu xarici siyasət sayəsində Azərbaycan beynəlxalq aləmdə özünəlayiq yerini tuta bilmiş, ilbəil nüfuzu artıb, əlaqələri genişlənib, mövqeyi möhkəmlənib. İndi Azərbaycanla hesablaşırlar, regionda bütün beynəlxalq, irimiqyaslı layihələr ölkəmizin milli maraqlarının nəzərə alınması ilə həyata keçirilir.
Müəllif :
Səadət Rüstəmova Qobustan rayon prokuroru, ədliyyə müşaviri
Nəşr tarixi : 2023
Məqalədə rəqəmsal dövrdə ifadə azadlığı və demokratik yanaşmalar hüquq ədəbiyyatında mövcud fikir müxtəlifliyi və praktiki əsaslarla təhlil edilir. İlkin olaraq qeyd edilir ki, son illərdə elm və texnologiya sahəsində dinamik sürətlə gedən inkişaflar, xüsusilə informasiya sistemlərindəki irəliləyişlər insanların həyatında mühüm təsiredici rola malikdir. Məqalədə daha sonra, rəqəmsal cəmiyyətdə demoratiyanın inkişafı kontekstindən ifadə azadlığını izah etmək, onun lehinə arqumentlər və əsaslandırmalar irəli sürmək üçün irəli sürülən müxtəlif nəzəriyyələr geniş təhlil edilir. Qeyd edilənlər bir sıra beynəlxalq sənədlər, məsələn, İnsan hüquqlarının və əsas azadlıqlarının müdafiəsi haqqında Avropa Konvensiyası üzrə praktiki əsaslarla nəzərdən keçirilir. Eyni zamanda, qeyd edilir ki, demokratik cəmiyyətdə ifadə azadlığına müdaxilənin zəruri olub-olmadığını araşdırark ən sosial ehtiyac təzyiqi və mütənasiblik meyarlarını bir-birindən ayrı və müstəqil nəzərə almamaq lazımdır.
Müəllif :
Ramil Aslanov - hüquq elmləri doktoru, Bakı Dövlət Universitetinin Konstitusiya hüququ kafedrasının professoru
Nəşr tarixi : 2022
Ulu Öndər Heydər Əliyevin xalqın israrlı tələbi ilə 15 iyun 1993-cü il tarixdə növbəti dəfə hakimiyyətə qayıdışından sonra Respublikamızda bütün sahələrdə olduğu kimi, məhkəmə-hüquq sistemində də köklü islahatlar həyata keçirilməyə başlanıldı. Böyük tarixi şəxsiyyətin təşəbbüsü və rəhbərliyi ilə həyata keçirilmiş fundamental islahatlar sayəsində sürətlə qüdrətlənən ölkəmizdə paralel olaraq hüquq sahəsində də əsaslı islahatların aparılmasına zəmin yarandı. Vurğulanmalıdır ki, bu sahədə aparılan islahatlarda müdrik rəhbərin 9 avqust 1994-cü il tarixli “Cinayətkarlığa qar şı mübarizənin gücləndirilməsi, qanunçuluğun və hüquq qaydasının möhkəmləndirilməsi tədbirləri haqqın da” Fərmanı xüsusi əhəmiyyət kəsb etmişdir. Qeyd olunan istiqamətdə səmərəli fəaliyyət, o cümlədən adıçəkilən fərmanın uğurlu icrası hüquq-mühafizə orqanlarının cinayətkar təzahürlərə, xüsusən də, mütəşəkkil cinayətkarlığa, korrupsiyaya, terrorizmə, narkotik va sitələrin və psixotrop maddələrin qanunsuz dövriyyəsinə qarşı səfərbər olunması və “cəzanın labüdlüyü” prinsipinin reallaşması ilə nəticələndi.
Müəllif :
Şöhrət Qəhrəmanov Gəncə hərbi prokuroru, ədliyyə polkovniki
Nəşr tarixi : 2023
Hüququn aliliyinin, qanunçuluğun və ədalətin bərqərar edilməsi dərin dövlətçilik düşüncəsi, qeyri-adi idarəçilik bacarığı ilə seçilən Heydər Əliyevin bütün dövrlərdə rəhbərlik və liderlik strategiyasının ən mühüm istiqaməti, parlaq zəkasının yönəldiyi ən vacib məsələlərdən biri olub. Təbii ki, sovet hakimiyyəti dövründə hüquq sistemi mövcud ideologiyanın tələbləri, keçmiş ittifaq dövlətinin qanunvericiliyi əsasında qurulmuşdu. Çox gənc yaşlarından bu sistemdə fəaliyyətə başlayan və sıravi əməkdaşlıqdan dövlət təhlükəsizliyi orqanının rəhbəri vəzifəsinə, general rütbəsinə yüksələn Heydər Əliyev onun bütün xüsusiyyətlərini mükəmməl bilirdi.
Müəllif :
Mobil Şəfiyev Bakı şəhər prokurorunun müavini, ədliyyə müşaviri
Nəşr tarixi : 2023
Ulu Öndər Heydər Əliyevin keçdiyi ömür yoluna nəzər salsaq, bu tarixi dəyişdiyi, torpaqlarımızın mövcud sərhədlər daxilində qorunub saxlanmasında, ana dilimizin rəsmi dil kimi formalaşmasında, milli dəyərlərimizin və adət-ənənələrimizin gələcək nəsillərə ötürülməsində, milli kadrların yetişdirilməsində, ordu quruculuğunda, bir millətin, xalqın formalaşmasına səbəb ola biləcək bütün sahələrin inkişafında misilsiz və birinci dərəcəli xidmətləri olmuşdur. Belə ki, Ulu Öndər Heydər Əliyev keçdiyi ömür yolu ilə yeni bir şanlı tarix yaratmış, misilsiz fəaliyyəti gələcək nəsillərə bir nümunə olmuş, gərgin və fasiləsiz əməyi nəticəsində xalqımız yuxarıda sadaladığım hallara məruz qalmamış və bir daha məruz qalmaması üçün özünün zəngin ideya və təcrübələrini xalqına ötürmüş, keçmiş tarixi daim öz çıxışlarında xatırlatmış, hakimiyyətinin bütün mərhələrində maarifləndirici istiqamət götürmüş və xalqın gələcək həyatına, yoluna işıq salmışdır.
Müəllif :
Tural Nəbiyev Baş Prokurorluğun Dövlət ittihamının müdafiəsi üzrə idarəsinin Rayon (şəhər) məhkəmələrində dövlət ittihamının müdafiəsi üzrə şöbəsinin prokuroru, kiçik ədliyyə müşaviri
Nəşr tarixi : 2023
İran və Osmanlı dövlətlərindən köçürülən ermənilərin İrəvan, Naxçıvan və Qarabağ bölgələrində yerləşdirilməsi ilə bu bölgələrin yüz illər ərzində formalaşmış Azərbaycan dövlətlərinin etnik (əhali) əlaməti süni surətdə zorla dəyişdirildi və bununla da həmin bölgələrin erməniləşdirilməsinin əsası qoyuldu. Rusiya imperiyası tərəfindən türk -müsəlmanlara qarşı hərtərəfli şəkildə dəstəklənən ermənilər mərhələ-mərhələ həmin ərazilərdə möhkəmləndilər və 1917-ci ildə Rusiya imperiyasının dağılması ilə Qafqazda yeni dövlətlər yaranan zaman həmin bölgələrin “sahibi” kimi “Erməni vilayəti” - Ermənistan çıxış etməyə başladı.
Müəllif :
Səftər Rəhimli - h.ü.f.d., Bakı Dövlət Universiteti
Nəşr tarixi : 2022
Hər bir dövlətin yaşaması və xalqın varlığını davam etdirməsi üçün onun milli təhlükəsizlik strategiyasının mövcudluğu mütləqdir. Məlum dur ki, Azərbaycan Respublikasının milli təhlükəsizliyi siyasi, iqtisadi, hərbi, sosial, informasiya, ekologiya, elm, mədəniyyət, mənəviyyat və digər sahələr üzrə təmin olunur. Ölkənin milli təhlükəsizliyinin təminatının əsas məqsədləri insan – onun hüquq və azadlıqlarının, cəmiyyət – onun maddi və mənəvi dəyərlərinin, dövlət – onun müstəqilliyi, suverenliyi, konstitusiya quruluşu və ərazi bütövlüyünün təmin edilməsidir. Hər bir dövlət öz təhlükəsizlik strategiyasını məhz milli maraqları və mənafeləri əsasında formalaşdırır.
Müəllif :
Nail Əliyev Baş Prokurorluğun Prokurorluqda istintaqa nəzarət idarəsinin prokuroru, ədliyyə müşaviri
Nəşr tarixi : 2023
.jpg)
