Müəlliflik hüququ yaradıcıllıq azadlığının əsas təminatlarından biri olmaqla yanaşı fundamental insan hüquqlarından biri olan əqli mülkiyyət hüquqlarına aid edilir. Müəlliflik hüququ münasibətlərinin tənzimlənməsi isə özünəməxsusluğu ilə seçilən spesifik münasibətlər kimi nəzərə çarpır. Son dövrlərdə informasiya texnologiyalarının sürətli inkişafı müəlliflik hüququna dair münasibətlərinin də xaraktercə köklü şəkildə dəyişməsinə səbəb olmuşdur. Qeyd olunan istiqamətdən yanaşaraq o da qeyd edilməlidir ki, müəlliflik hüququ obyektlərinin mühafizəsinin ənənəvi üsul və vasitələri onlayn mühitdə baş verən hüquq pozuntusuna səbəb olacaq cəhdləri üzrə mübarizədə effektiv hesab olunmur. Odur ki, rəqəmsal cəmiyyətin və kiberməkanın xüsusiyyətləri, subyektlərin spesifik xarakteristik cəhətləri, habelə informasiya texnologiyalarının inkişaf nəticələri nəzərə alınmaqla müəlliflik hüquqlarınn təmini və müdafiəsi üzrə yeni mexanizmlər formalaşdırılmalıdır. Məqalədə qeyd olunan xüsusatlar, habelə müəlliflik hüququ və informasiya texnologiyalarının qarşılıqlı əlaqələri və bir-birinə təsiri, rəqəmsal cəmiyyətdə müəlliflik hüquqlarının təmin və müdafiə edilməsi məsələləri araşdırılımışdır.
Müəllif :
Əkbər Əliyev - BDU Hüquq fakültəsi “İnsan hüquqları və informasiya hüququ” UNESCO kafedrasının doktorantı, Azərbaycan Respublikasının Əqli Mülkiyyət Agentliyinin böyük məsləhətçisi
Nəşr tarixi : 2023
Beynəlxalq vəziyyətdə artan gərginlik qlobal təhlükəsizliyə təhdidlərə və beynəlxalq xarakterli cinayətlərə qarşı mübarizənin səmərəliliyinə mənfi təsir göstərir ki, bu da, sosial təhlükəli təzahürlərə qarşı daxili vasitələrlə mübarizənin səmərəliliyinin artırılmasını tələb edir. Cinayət prosesinin bütün tarixində mütəşəkkil qrup şəkildə törədilmiş cinayətlərin açılmasının ən səmərəli üsullarından biri cinayət iştirakçılarından birinin hüquq-mühafizə orqanları ilə əməkdaşlığa cəlb edilməsi hesab olunur. İstintaq sövdələşməsinin tarixinin öyrənilməsinin əsas məqsədi xronoloji ardıcıllıqla və konkret tarixi xüsusiyyətləri, inkişaf xüsusiyyətlərini nəzərə almaqla ayrı-ayrı ölkələrin cinayət prosesinin inkişafının əsas mərhələləri haqqında biliklər əldə etmək, milli hüquq sistemləri, onların hüquq institutları və normaları, hüquqi konseptual aparat və hüquqi təfəkkür bacarıqlarının formalaşdırılmasını öyrənmək və istintaq sövdələşməsinin gələcək perspektivlərini təhlil etməkdir.
Müəllif :
Əlnağı Məmmədli - doktorant, Səlyan Rayon Məhkəməsinin hakimi
Nəşr tarixi : 2023
Qlobal informasiya cəmiyyətinin formalaşdırılması prosesini sürətləndirən vacib amillərdən birini iqtisadi sahəyə xüsusi diqqət ayrılması təşkil edir. Bir tərəfdən, iqtisadi baxımdan zəif inkişaf, yəni maliyyə resurslarının kifayət qədər olmaması informasiyalaşdırma prosesinin də ləngiməsinə gətirib çıxarır. Çünki informasiyalaşdırma informasiya ehtiyatlarının formalaşdırılması, təqdim edilməsi, istifadə olunması əsasında dövlət hakimiyyəti və yerli özünüidarə orqanlarının, təşkilati-hüquqi və mülkiyyət formasından asılı olmayaraq, bütün müəssisə, idarə və təşkilatların, vətəndaşların informasiya tələbatlarının və bu sahədəki hüquqlarının təmin edilməsinin optimal şəraitinin yaradılması üçün təşkilati, sosial-iqtisadi və elmi-texniki prosesdir.
Müəllif :
Gülnaz Rzayeva - hüquq üzrə fəlsəfə doktoru, Bakı Dövlət Universiteti İnsan hüquqları və informasiya hüququ UNESCO kafedrasının müəllimi
Nəşr tarixi : 2023
В настоящей статье делается попытка проанализировать текущую ситуацию в Верховном Суде США c точки зрения современных тенденций развития моделей конституционного контроля в мире. Основное внимание уделяется тем изменениям в полномочиях Верховного суда, которые являются знаковыми в аспекте постепенного сближения и размывания границ между американской и европейской моделями конституционного контроля. Речь идет, прежде всего, о движении в сторону отмены обязательной апелляционной юрисдикции, когда институт writ of certiorari стал применяться Судом в исключительных случаях при необходимости рассмотрения и разрешения актуальных конституционных вопросов. Обобщая значительное количество источников по законодательству о судах США и современной американской правовой доктрине, автор приходит к выводу о том, что в последние десятилетия Верховный суд США, используя предоставленное ему право свободного выбора дел минимизирует свою роль как суда общей юрисдикции и превращается в полноценный конституционный суд, то есть орган со специализированной юрисдикцией.
Müəllif :
Ровшан Исмаилов - доктор философии по праву, судья Конституционного суда Азербайджанской Республики
Nəşr tarixi : 2023
Narkotik vasitələrin və psixotrop maddələrin qanunsuz dövriyyəsi ilə bağlı başlanan cinayət işləri üzrə istintaqın aparılması zamanı istintaq situasiyalarının, versiyaların işlənməsi və araşdırmanın planlaşdırılmasının xüsusiyyətləri, istintaqın gedişatında yaranan çətinliklərin həlli yolları
Müəllif :
Balahüseyn Şabanov, Mingəçevir şəhər prokurorunun müavini ədliyyə müşaviri
Nəşr tarixi : 2021
Hazırda bəşəriyyəti düşündürən, cəmiyyətin ciddi bəlasına çevrilən, insan cəmiyyətinin mənəvi və əxlaqi dəyərlərinə böyük zərbə vuran narkotiklərin qanunsuz dövriyyəsi və narkomanlıq ən ağrılı problemlərdən biridir. Həmin problemin vurduğu ziyanın həcmi praktiki olaraq çox böyükdür və həm narkotik istifadəçisinin şəxsiyyətinin deqradasiyasına, həm də müxtəlif cinayətlər törədilməsinə, cəmiyyətin maddi-texniki və intellektual potensialının aşağı düşməsinə, genefondun pisləşməsinə və bir çox mənfi hallara gətirib çıxarır. Eyni zamanda, cinayətkarlığın artmasına səbəb olan narkotiklərin qanunsuz dövriyyəsi terrorizmin maliyyə mənbəyi olmaqla beynəlxalq təhlükəsizliyə ən ciddi təhdidlərdən biridir. Bu baxımdan, dün ya dövlətləri narkomanlığa və narkotik vasitələrin qanunsuz dövriyyəsinə qarşı mübarizə üsullarını daha da təkmil ləşdirir, habelə beynəlxalq səviyyədə müvafiq nəzarət sisteminin tətbiqi sahəsində səylərini artırırlar.
Müəllif :
Sərdar İmanov, Xətai rayon prokuroru baş ədliyyə müşaviri.
Nəşr tarixi : 2022
İnsan hüquqları üzrə Müvəkkil İnstitutu dünya təcrübəsində artıq mühüm yer tutmasına baxmayaraq, ölkəmiz üçün nisbətən yeni təsisatdır. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasında və tərəfdar çıxdığı beynəlxalq müqavilələrdə təsbit olunmuş və dövlət orqanları, yerli özünüidarəetmə orqanları, vəzifəli şəxslər tərəfindən pozulan insan hüquqlarının və azadlıqların bərpa edilməsi məqsədilə təsis edilmiş bu institut ilk növbədə, dövlət orqanlarının fəaliyyətində qanunçuluğun möhkəmləndirilməsi vasitələrindən biri kimi qiymətləndirilir.
Müəllif :
Aynur Osmanova, Hüquqi təminat və insan hüquqları məsələləri idarəsinin rəisi, baş ədliyyə müşaviri.
Nəşr tarixi : 2022
This paper provides a comprehensive examination of responsibility in traditional and remote contracts. Traditional contracts, formed through direct interaction and written documents, are juxtaposed with remote contracts, which are established online without the physical presence of the parties. While both forms adhere to the fundamental principles of contract law, the unique context of remote contracts introduces additional responsibilities related to technical issues, jurisdictional complications, and data security. Despite the challenges, remote contracts remain bound by the underlying principle of responsibility consistent in contract law, necessitating awareness from all parties involved to ensure fair and secure transactions. This paper underscores the need to understand and adapt to these evolving contractual responsibilities in the digital age.
Müəllif :
Farahim Huseynzade - Ph.D Candidate, Baku State University
Nəşr tarixi : 2023
Son iki əsrdə Qafqazda azərbaycanlılara qarşı məqsədyönlü şəkildə həyata keçi-rilmiş soyqırımı siyasəti nəticəsində xalqımızın ağır məhrumiyyətlərə, milli faciə və məşəqqətlərə məruz qalması soyqırım cinayətlə-rinin hüquqi tənzimləmənin təkmilləşdirilməsi məsələsini xüsusi aktuallıqla qarşıya qoyur. Belə ki, soyqırım cinayətlərinin hüquqi tənzimləmə məsələsi sahəsində milli qanunvericiliyimizin təkmilləşdirilməsi, beynəlxalq hüquqi aktlara və beynəlxalq təcrübəyə uyğunlaşdırılması, yeni ci-nayət tərkibləri əlavə etməklə soyqırım cinayətlə-rinin sisteminin genişləndirilməsi, bu sahədə Ru-siya və digər MDB ölkələrinin deyil, inkişaf et-miş Qərb ölkələrinin təcrübəsindən istifadə et-məklə, həmin cinayətlərin elmi əsaslarla sistem-ləşdirilməsi məsələləri müasir dövrdə Ölkəmiz üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir.
Müəllif :
Seyfulla Aslanov Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Dövlət İdarəçilik Akademiyasının “Hüquq” kafedrasının müəllimi, hüquq üzrə fəlsəfə doktoru
Nəşr tarixi : 2023
Bu məqalədə xüsusi mülkiyyətin mahiyyəti və onun məhdudiyyətləri, insan hüquqları ilə qarşılıqlı əlaqə məsələləri həm milli, həm də beynəlxalq hüquqi aspektlərdə araşdırılır. Mülkiyyət hüququ məsələsi də insan hüquq və azadlıqları ilə bağlıdır. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyanın 29-cu maddəsinin 6-cı bəndinə əsasən sosial ədalət və torpaqdan səmərəli istifadə məqsədi ilə mülkiyyət hüquqları qanunla məhdudlaşdırıla bilər. Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsinin 154-cü maddəsində göstərilir ki, xüsusi mülkiyyət hüququna və onun məhdudlaşdırılmasına yalnız müstəsna hallarda yol verilir. “Milli təhlükəsizlik haqqında” Qanununda nəzərdə tutulduğu kimi, Azərbaycan Respublikasının milli təhlükəsizliyi eyni zamanda insan hüquq və mənafelərinin daxili və xarici təhdidlərdən qorunmasını təmin edir. Dövlətin yuxarıda qeyd olunan işğaldan azad edilmiş ərazilərə mülki əhalinin daxil olmasını qadağan etməklə yanaşı, onların mülkiyyət hüquqlarını məhdudlaşdırması qaçılmazdır. Lakin bu məhdudiyyətlər qanunun mahiyyətini dəyişməməli, son nəticədə hüquqi məqsədə çatmağa yönəlməlidir.
Müəllif :
Nüşabə Abberin - Bakı Dövlət Universitetinin İnsan hüquqları və informasiya hüququ üzrə YUNESKO kafedrasının doktorantı
Nəşr tarixi : 2023